home {{this.$translate('menu.back')}}
{{this.$translate('contact-write-to-us')}}
logo-white

Projekty graficzne a prawo autorskie – czy możesz wydrukować wszystko?

author
Redakcja
adsystem
06 lipca, 2021

Materiały promocyjne, akcesoria reklamowe i systemy wystawiennicze mają możliwość zamieszczania na nich spersonalizowanego nadruku. Nie możesz jednak wydrukować każdej grafiki pobranej z internetu i stworzyć w ten sposób reklamy dla swojej firmy. Wszystkie materiały wizualne dostępne w sieci są objęte prawami autorskimi. W artykule podpowiadamy jak sprawdzić prawa autorskie grafiki.

Grafika z internetu a prawa autorskie

Jeśli wierzyć naukowcom, ludzki mózg nie jest w stanie zapamiętać zbyt wiele z tego, co usłyszy lub przeczyta. Szczególnie obdarzył jednak swoimi względami wszystkie rzeczy wizualne. To właśnie obrazy, zdjęcia, grafiki czy różnego rodzaju rysunki oraz proste wykresy zapamiętuje najlepiej. Ludzie to wzrokowcy, dlatego podczas tworzenia stron internetowych, blogów czy projektowania promocyjnych materiałów drukowanych wciąż poszukuje się odpowiednich grafik. Twórcy reklam każdego dnia kombinują jakiego zdjęcia użyć, aby przyciągnąć uwagę użytkownika i skutecznie wryć mu się w pamięć. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę, że materiały wizualne dostępne w internecie chroni prawo autorskie. Grafika nie może zostać po prostu pobrana, a następnie wydrukowana jako reklama.

Prawa autorskie – grafiki

Większość problemów wynikających z łamania prawa autorskiego, nie ma swojego źródła w umyślnym działaniu, ale po prostu wynika z niewiedzy. Ludzie nie zdają sobie sprawy, że robią coś niedozwolonego. Zwłaszcza, że w sieci krążą zdjęcia bez żadnych zabezpieczeń przed pobieraniem, kopiowaniem i bez jakiejkolwiek informacji o autorze fotografii. Prawa autorskie i grafika komputerowa rządzą się jednak swoimi prawami, warto więc zaznajomić się z tym, co tak naprawdę jest przedmiotem prawa autorskiego i wiedzieć w jaki sposób sprawdzić, na jakich warunkach zostały opublikowane interesujące Cię materiały wizualne.

Możesz użyć do tego celu wyszukiwarkę Google Grafika. Klikając w zaawansowane ustawienia wyszukiwania bez problemu sprawdzisz informacje dotyczące prawa do użytkowania i upewnisz się czy możesz wykorzystać dane zdjęcie do swoich celów. Jak głosi ustawa, właściwie każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci stanowi przedmiot prawa autorskiego. Istnieje jednak jeszcze licencja, która dopuszcza możliwość darmowego wykorzystania grafik w sposób niekomercyjny.

Licencja Creative Commons i wyjaśnienie skrótów

Na czym polega licencja w odniesieniu do grafiki? Na zezwoleniu na korzystanie z cudzej własności intelektualnej. Rodzaje licencji są bardzo różne. Najbardziej korzystną i najpopularniejszą ze wszystkich jest tzw. Licencja Creative Commons, w której to sam autor określa, na jakich zasadach udziela licencji. Korzystając z internetowych banków zdjęć, w których znajdują się darmowe grafiki bez praw autorskich często trafia się na fotografie oznakowane znakiem licencyjnym CC0. Takie zdjęcia są zwolnione z opłat i wszelkich zastrzeżeń. A co oznaczają pozostałe skróty?

  • CC BY – grafiki opatrzone tym skrótem można kopiować, wyświetlać i użytkować, jeśli tylko umieści się informację o twórcy,.

  • CC NY – wykorzystywanie wyłącznie w celach niekomercyjnych,

  • CC SA – prawo do zmiany utworu, jednak efekt końcowy powinien posiadać tę samą licencję,

  • CC ND – bez prawa modyfikacji.

Projekt graficzny a prawa autorskie

Wybierając z oferty Adsystem materiały promocyjne, stoiska wystawowe czy też różnego rodzaju ścianki reklamowe, masz możliwość dodania na każdym z produktów własnego nadruku. Najczęściej zlecasz więc wykonanie projektu takiego nadruku swojemu projektantowi graficznemu. Jak więc wygląda prawo autorskie w pracy grafika?

Graficy komputerowi najczęściej korzystają z różnych banków zdjęć, które umożliwiają zakup fotografii. Tu jednak trzeba być czujnym. Zakup zdjęć nie oznacza, że ich autorzy pozbyli się swoich praw do przedmiotu transakcji. Uwaga! Niektóre serwisy dają możliwość pobrania jednego zdjęcia na własny użytek za np. kilkadziesiąt złotych, ale ta sama fotografia cyfrowa, gdy będziesz chciał zastosować ją w reklamie, czyli do celu komercyjnego (licencja rozszerzona, która umożliwia redystrybucję) kosztuje już nie kilkadziesiąt, a nieraz po kilkaset złotych.

A co stanie się gdy naruszymy prawa autorskie? Grafika, której użyłeś bezprawnie może zostać na życzenie jej autora usunięta z wybranych nośników. Autor może też zażądać zadośćuczynienia w postaci sumy wynagrodzenia, które by mu przysługiwało za daną grafikę, gdyby wyraził on zgodę na jej wykorzystanie. Czasem jest to dwukrotnie, a nawet trzykrotnie wyższa suma, więc nie warto ryzykować i łamać praw autorskich.